Rynek farb jest naprawdę bogaty. Producenci prześcigają się w oferowaniu nam zmywalnych farb, plamoodpornych, suchościeralnych. Parametrów podawanych na opakowaniach jest naprawdę sporo. Jednak dla przeciętnego człowieka nie są one do końca czytelne, a mogą być nawet mylące. Dlatego jeśli jesteś w kwestii malowania ścian laikiem, zapoznaj się z tym krótkim streszczeniem informacji o farbach i na co zwracać uwagę przy ich wyborze.
Klasy i rodzaje farb
Producenci dość dowolnie podchodzą do tworzenia dobrze brzmiących przymiotników opisujących właściwości danej farby. Z tego powodu terminologia w kwestii farb potrafi być naprawdę zagmatwana. Nie zawsze jest jasno sprecyzowane czy dane określenie tyczy się samej farby, czy może pojawiających się na niej zabrudzeń. Spróbujmy wyjaśnić po kolei.
Jedną z popularnych farb jest farba zmywalna. Nie oznacza to, że łatwo można ją usunąć, tylko że jest odporna na zmywanie. Według zapewnień producenta, zabrudzenia można usunąć ze ściany bez uszkodzenia powłoki farby. Kolejny rodzaj to farba szorowalna, co oznacza ni mniej ni więcej to, że możemy śmiało ją szorować w celu usunięcia brudu, bez ryzyka zdarcia farby. Dostępna jest na rynku również farba suchościeralna. To odmiana farby tablicowej na której można na przykład pisać markerami tablicowymi i na sucho to ścierać. Często występuje w formie przezroczystej i jest łączona z farbami magnetycznymi. Kolejne określenie używane przez producentów to farba hydrofobowa, która jak nazwa wskazuje „boi się” wody, jest więc odporna na wilgoć.
Co ciekawe wszystkie te parametry informują nas o zdaniu producenta danej farby, a nie muszą być koniecznie potwierdzone konkretnymi badaniami. Więcej jest więc w tym dobrego marketingu niż właściwej informacji o jakości farby. Na co więc lepiej zwrócić uwagę?
Normy stosowane do klasyfikacji farb
Istnieją normy techniczne stosowane do klasyfikacji farb. Na każdym opakowaniu podana jest specyfikacja techniczna danej farby i tam warto zwrócić uwagę na normę PN-C 81914 i PN-EN 13300. Obie normy odnoszą się do trwałości farby, określanej przez specjalne testy i definiowanej w odpowiedniej skali, jednak skupiają się na innych jej właściwościach.
Według normy PN-C 81914 możemy podzielić farby na trzy rodzaje:
1 rodzaj– odporna na szorowanie na mokro,
2 rodzaj – odporna na mycie,
3 rodzaj– odporna na tarcie na sucho.
O farbach skategoryzowanych jako rodzaj 1 można powiedzieć, że po przejściu testu szorowania na mokro, podczas 200 cykli szorowania zaobserwowano ubytek grubości warstwy powłoki o wartości mniejszej lub równej 70 μm. O wartości tego wyniku mówi nam więcej porównanie go z drugą normą, czyli PN-EN 13300. Określa ona klasę farby w kontekście odporności na ścieranie.
Norma PN-EN 13300 uwzględnia podział farb na następujące klasy:
Klasa I- powstał ubytek <5 μm po 200 cyklach szorowania,
Klasa II- powstał ubytek ≥5 μm i <20 μm po 200 cyklach szorowania,
Klasa III- powstał ubytek ≥20 μm i <70 μm po 200 cyklach szorowania,
Klasa IV- powstał ubytek <70 μm po 40 cyklach szorowania,
Klasa V– powstał ubytek ≥70 μm po 40 cyklach szorowania.
Farby rodzaju pierwszego według normy PN-C 81914 zawierają w sobie trzy klasy normy PN-EN 13300. Wyraźnie wynika więc z tego, że norma PN-EN 13300 jest dokładniejsza i powinna być wyznacznikiem przy wyborze farby.
Jeśli chodzi o wodoodporność materiałów budowlanych, normy te rzadko są uwzględniane w kontekście farb, co sugeruje, że nie mają one zbyt imponujących wyników testów.
Która farba w jakim pomieszczeniu?
Farby o wysokiej klasie zmywalności znajdą zastosowanie przede wszystkim tam gdzie ściany łatwo się brudzą. Takim pomieszczeniem z pewnością jest kuchnia, gdzie przygotowywane jedzenie łatwo może dostać się na ścianę. Dodatkowo farba użyta w kuchnia powinna być chociaż trochę wodoodporna ze względu na duże ilości pary wodnej, oraz odporna na tłuste zabrudzenia. Wielu producentów oferuje farby przeznaczone właśnie specjalnie do kuchni. Podobne wymagania stawiamy wobec farby do łazienki. Najlepiej jest wybrać hydrofobową farbę lateksową, która pozwoli na zmniejszenie ryzyka pojawienia się wilgoci i grzyba na ścianach.
Kolejne pomieszczenie z łatwo brudzącymi się ścianami, to przedpokój. Ślady od butów, okrycia wierzchniego, czy też rąk gdy opieramy się o ścianę zakładając buty, mogą powstawać szybko i niepostrzeżenie. Dlatego warto również tu zastosować farbę odporną na ścieranie, jak również na szorowanie na mokro. Prawdę mówiąc nic nie stoi na przeszkodzie, by łatwo zmywalną farbę zastosować w całym mieszkaniu. Zawsze mogą zdarzyć się niespodziewane wypadki.
Posiadając dzieci można pomyśleć o farbie suchościeralnej lub innej tablicowej w ich pokoju. Pozwoli to na rozwijanie ich zdolności twórczych, bez zbędnego stresu u rodziców. Po dniu zabawy wystarczy przetrzeć ściany suchą gąbką by znów były jak nowe. Istnieje jedynie ryzyko, że dzieci nauczą się, że malowanie po ścianach jest ok i zaczną próbować dekorować nam pozostałe pomieszczenia w domu.
O czym jeszcze pomyśleć przy wyborze farby
Inne parametry farb są również istotne. Na przykład poziom krycia i czas schnięcia, pozwolą nam zakupić odpowiednią ilość farby i rozplanować malowanie w czasie. Producenci farb zwracają też uwagę by były one jak najbardziej przyjazne dla użytkownika. Dlatego powstają farby o mało intensywnym zapachu, przyjazne dla alergików, a nawet pozwalające „oddychać” ścianom.
W połączeniu z dobrą klasą ścieralności i wysoką wydajnością otrzymujemy produkty naprawdę godne polecenia. Przemysł farbiarski bardzo szybko ewoluuje, a proponowane nam produkty są coraz lepsze. Dlatego z czasem powinniśmy się spodziewać uaktualnienia stosowanych norm, ponieważ już teraz część farb jest nieporównywalnie lepsza od tych w tej samej klasie lub rodzaju.